Sigorta Hukuku Soru Cevap Ders Notları 2

tarihinde gönderilmiş tarafından

  1. Takseli sigorta nedir?

Taraflar sözleşmeyle sigorta değerini belli bir para olarak belirlemiş iseler, bu para taraflar arasında sigorta değeri için esas olur. Takse esaslı şekilde fahişse, sigortacı taksenin indirilmesini isteyebilir.

  1. Birden çok sigorta nedir?

Bir mal üzerindeki menfaat;

  • Aynı rizikolara karşı,
  • Aynı süre için, birden çok sigortacıya,
  • Aynı veya farklı tarihlerde sigorta ettirilmesi

Durumunda oluşur. Fakat bu durumda bile sigortalıya sigorta bedelinden fazlası ödenemez. Birden fazla sigortadan söz edebilmek için bir takım şartların varlığı gerekmektedir. Buna göre;

  • Öncelikle birden çok sigorta şirketi bulunmalıdır.
  • Aynı menfaat sigorta ile güvence altına alınmalıdır.
  • Her bir sigorta poliçesinde teminat altına alınan riskin aynı olması gerekmektedir.
  • Birden çok sigorta, aynı süre içinde hüküm ifade etmesi gerekmektedir.

Türleri ise şöyledir;

  1. Müşterek sigorta

Bir menfaat birden çok sigortacı tarafında

  • Aynı zamanda
  • Aynı süreler için,
  • Aynı rizikolara karşı sigorta edilmişse

Yapılan birden çok sigorta sözleşmesinin hepsi, ancak sigorta olunan menfaatin değerine kadar geçerli sayılır. Bu takdirde sigortacılardan her biri, sigorta bedellerinin toplamına göre, sigorta ettiği bedel oranında sorumlu olur. Müteselsil sorumluluk yoktur. Fakat sözleşmeyle müteselsil sorumluluk belirlenebilir. Bu halde ödemede bulunan sigortacının diğer sigortacılara karşı haiz olduğu rücu hakkı, sigortacıların sigortalıya sözleşme hükümlerine göre ödemek zorunda oldukları bedeller oranındadır.

Müşterek sigortada sigorta bedeli sigorta değerine eşittir. Örneğin, 20 bin TL değerindeki bir menfaat, ilk sigorta şirketine 10 bin TL ikinci sigorta şirketine 8 bin TL, üçüncü sigorta şirketine 12 bin TL ve son sigorta şirketine ise 10 bin TL olmak üzere, toplamda 40 bin TL değerinde aynı zamanda, aynı rizikoya karşı ve aynı süre için sigortalanmıştır. Bu halde rizikonun gerçekleşmesi durumunda sigorta şirketleri, bedelin toplamına nazaran sigorta ettikleri bedel oranında sorumlu olurlar.

Sigorta Tazminatı = (Sigorta Bedeli X Sigorta Değeri) / Toplam Sigorta Bedelleri

  1. Sigorta şirketi tam hasar durumunda 5000 TL
  2. Sigorta şirketi tam hasar durumunda 4000 TL
  3. Sigorta şirketi tam hasar durumunda 6000 TL
  4. Sigorta şirketi tam hasar durumunda 5000 TL, ödeyecektir.

2. Çifte Sigorta

Değerinin tamamı sigorta olunan bir menfaat, sonradan aynı veya farklı kişiler tarafından, aynı rizikolara karşı, aynı süreler için sigorta ettirilemez; sigorta ettirilmişse, sigorta ancak aşağıdaki hal ve şartlarda geçerli sayılır:

  • Sonraki ve önceki sigortacılar onay verirlerse; bu takdirde sigorta sözleşmeleri aynı zamanda yapılmış sayılarak riziko gerçekleştiğinde sigorta bedeli, 1466’ncı maddede gösterilen oranda (müşterek sigorta hükümlerine göre) sigortacılar tarafından ödenir.
  • Sigorta ettiren, önceki sigortadan doğan haklarını ikinci sigortacıya devir veya o haklardan feragat etmişse; bu takdirde, devir veya feragatin ikinci sigorta poliçesine yazılması şarttır; yazılmazsa ikinci sigorta sözleşmesi geçersiz sayılır.
  • Sonraki sigortacının, ancak önceki sigortacının ödemediği tazminattan sorumluluğu şart kılınmış ise; bu halde önceden yapılmış olan sigortanın ikinci sigorta poliçesine yazılması gerekir; yazılmazsa, ikinci sigorta sözleşmesi geçersiz sayılır.

3. Kısmi Sigorta

Sigorta olunan menfaatin değeri önceki sözleşmeyle tamamen teminat altına alınamamışsa bu menfaat, geri kalan değerine kadar bir veya birkaç defa sigorta ettirilebilir. Bu takdirde, o menfaati sonradan sigorta eden sigortacılar, bakiyeden dolayı sözleşmenin yapılış tarihleri sırasıyla sorumlu olurlar. Aynı günde yapılmış olan sözleşmeler, aynı anda yapılmış sayılır.

Söz konusu ilkeye göre 20 bin TL değerindeki bir menfaat, ilk sigorta şirketine 10 bin TL, ikinci sigorta şirketine 8 bin TL ve üçüncü sigorta şirketine 12 bin TL olmak üzere toplamda 10 bin TL değerinde farklı tarihlerde aynı rizikoya karşı ve aynı süre için sigortalanmıştır. Bu halde rizikonun gerçekleşmesi durumunda birinci ve ikinci sigorta şirketleri, sigorta tazminatını ödemekle yükümlü olacaklar, üçüncü sigorta şirketi ise 2 bin TL ödeyecektir. Tarih sırasına göre son sırada olan üçüncü sigorta şirketi ise sorumlu olmayacaktır.

  1. Sigorta tazminatı nedir?

Bu ise, tehlikenin gerçekleşmesi sırasında sigortalı menfaatin zarara uğramış olan kısmına tekabül eder. Tehlike sonucunda malvarlığında meydana gelen eksilmenin giderilmesi için sigortalıya sigorta tazminatı verilir.

  1. Sigorta şirketi olarak kurulabilecek şirketler hangisidir?

Türkiye’de faaliyet gösterecek sigorta şirketleri ile reasürans şirketlerinin anonim şirket veya kooperatif şeklinde kurulmuş olması şarttır. Ruhsatname almamış olan bir şahıs ile, onun ruhsatname almamış olduğunu bilerek yapılan sigorta sözleşmesi hakkında Borçlar Kanunu’nun kumar ve bahis hakkındaki hükümleri tatbik olunur.

  1. Sigorta acentesinin tanımı nedir?

SigK. M.2/I’de yapılan tanıma göre sigorta acentesi: ticari mümessil, ticari vekil, satış memuru veya müstahdem gibi tabi bir sıfatı olmaksızın bir sözleşmeye dayanarak muayyen bir yer veya bölge içinde daimi bir surette sigorta şirketlerinin nam ve hesabına sigorta sözleşmelerine aracılık etmeyi veya bunları sigorta şirketleri adına yapmayı meslek edinen, sözleşmenin akdinden önce hazırlık çalışmalarını yürüten ve sözleşmenin uygulanması ile tazminatın ödenmesinde yardımcı olan kişidir.